Page 109 - Samsun E-Dergi sayı 9 Türkçe
P. 109
Erzurum valiliğine getirilen Tayyar Mahmut Paşa Nizâm-ı
Battal Hüseyin Paşa bu Cedit aleyhtarlarına verdiği
görevindeyken Mart 1801 destek bahane edilerek önce Samsun E-Dergi
tarihinde vefat etti. Dimetoka’ya sürgün edildi,
Battal Hüseyin Paşa’nın çok geçmeden de idam edildi
ölümünden sonra ailenin (24 Ağustos 1808). Böylece
reisliği Tayyar Mahmut Canikli Ali Paşa’nın kurmuş
Paşa’ya geçmiş oldu. Vezirlik olduğu hanedanın yaklaşık
rütbesine yükseltilen Tayyar elli yılı bulan Kuzey ve Doğu
Mahmut Paşa Trabzon, Anadolu’daki hakimiyeti son
Diyarbakır ve Erzurum valiliği buldu.
yaptı. Rumeli’deki Dağlı
eşkıyasıyla mücadelede görev
aldı. Aynı tarihlerde Sultan Ali Paşa’nın
III. Selim, Nizam-ı Cedit-i Bafra’da hâlen
uygulamak şartıyla Amasya’yı
ve Sivas’ı Çapanoğullarının ayakta olan bir
idaresine verdi. Bunu çeşmesi, Tayyar
hazmedemeyen Tayyar Paşa Paşa’nın Bafra ve
Nizam-ı Cedit karşıtlarının da
kışkırtmasıyla isyan etti. Fakat Çarşamba’da bina
hükümet kuvvetleriyle girdiği ettirdiği ve hâlâ
çatışmayı kaybederek Kırım’a kullanılan camiler
kaçtı.
bulunmaktadır.
İstanbul’da Nizam-ı Cedit
aleyhtarlarının başlattığı Ailenin siyasî ve malî mirası
Kabakçı Mustafa isyanı büyük kısmı bölgenin diğer
ve Sultan IV. Mustafa’nın güçlü ailesi ve aynı zamanda
saltanatı Caniklizâdeler Caniklizâdelerin de yakını
için yeni bir fırsat doğurdu. olan Hazinedarzâdelere
Kırım’da firarda bulunan intikal etti. Geride bıraktıkları
Tayyar Mahmut Paşa bazı eserler onların bugün
yeni padişah tarafından hâlâ anılmasına vesile
affedildi. İstanbul’a gelen olmaktadır. Ali Paşa’nın
Tayyar Paşa’ya, Trabzon Bafra’da hâlen ayakta olan
valiliği yanı sıra Sadaret bir çeşmesi, Tayyar Paşa’nın
kaymakamlığı görevleri Bafra ve Çarşamba’da bina
verildi. Caniklizâdelerin devlet ettirdiği ve hâlâ kullanılan
yönetiminde ulaştıkları en camiler bunlar arasındadır.
yüksek mevki bu oldu. Battal Hüseyin Paşa’nın
Şarkîkarahisar’da ve Mikdat
Temmuz 1808’de tahta Ahmet Paşa’nın Amasya’da
çıkan ve merkeziyetçi iç vakıfları vardır. Tayyar
siyaset hedefleyen Sultan II. Mahmut Paşa ve Hayrettin
Mahmut’un ilk hedeflerinden Ragıp Paşa şair kimlikleriyle
birisi Caniklizâdeler oldu. de tanınmışlardır. 109