Page 138 - e-dergi 8

Samsun /Ladik Madımağı ve Çevresini Tehdit Eden Faktörler: Ladik ve çevresinde vejetasyonun
138 Doğal ve yapay (hızlandırılmış) olmak üzere iki şekilde meydana gelen tahrip olmasına neden olan

tehditlerde Doğal etkiler arasında; iklim, toprak, topoğrafya ve bitki insan kaynaklı etkilerin başında
örtüsünün özellikleri yer almaktadır. Yağış, sıcaklık, rüzgâr, nem vb. tüm Türkiye’de olduğu gibi bitki
Samsun Ladik Madımağı etkilemektedir. İklimsel parametreler içerisinde en çok etkili olan ve meraların) yok edilmesi yer
örtüsünün (orman, fundalık, çayır
iklim özellikleri erozyonun oluşmasını bu durumda bitki örtüsünü

alır. Bu durumlar daha çok dik
yağışların türü, miktarı, şiddeti, süresi ve mevsimlere göre dağılışı
arazilerinin tarım arazisi olarak
erozyonun oluşumu açısından önemlidir. Ladik ve çevresinde topografik
yapıyı oluşturan araziler, özellikle dağlık kesim yüksek derecede eğime

sahip geniş yamaçlardır. Genel olarak, arazinin bitki örtüsü ve toprak kullanılması (hatalı ve yanlış arazi
kullanımı), kereste ve yakacak
Samsun E-Dergi itibaren yağışın ve yüzey-toprak özelliklerinin de olumsuz etkileri ile yapılan kesimler ile otlatma
ihtiyacını karşılamak amacıyla
özellikleri ne olursa olsun; herhangi bir arazide eğimin başladığı noktadan
birlikte toprağın aşınma riskini, eğimin derecesi (diklik), uzunluğu ve şekli

gibi özellikler belirlemektedir.

Doğal bitki örtüsü; erozyonu önleyen ve engelleyen etkin bir doğal
faktör olup toprağın ot, çalı, ağaç vb. çeşitli bitki örtüsü ile kaplı

bulunması erozyonun oluşmasında etkili olan iklim, toprak ve topoğrafya
faktörlerinin etkisini önemli derecede azaltmaktadır. Arazi yüzeylerinde
oluşan yüzey akış miktarını azaltan ve toprakların erozyonla kaybını
önemli derecede engelleyen bitki örtüsü, toprağa dik olarak düşen

yağmur damlalarının hızını azaltır ve suyun toprak yüzeyine daha
yavaş ulaşmasının sağlar. Böylece yağmur damlalarının, toprakların
gözeneklerini tıkaması engellenir ve yağış sularının önemli bir kısmı
toprak tarafından daha kolayca emilirler. Bitkilerin toprak üstü kısımları

yüzey akışa geçen suların hızını azaltır ve suyun arazi yüzeyindeki ana gelmektedir. Ladik ve çevresindeki
akış yollarını bölerek toprakları taşıma enerjilerini azaltır. Bitki kökleri insan kaynaklı etkiler sadece toprak
vasıtasıyla toprak kohezyonu arttırılarak toprakların su etkisi ile dağılıp kayıpları ile sınırlı olmayıp toprak
parçalanmaları engellenir. Yüksek eğimli arazilerden doğal erozyonla içerisinde belli bir ekosistemi

taşınan materyallerin, daha alçak kesimlerdeki alanlara çok uzun yıllarda oluşturan makro ve mikro canlıların
depolanmaları ve burada olgunlaşmaları sonucunda oldukça verimli yeni da yok olmasına neden olmaktadır.
araziler oluşmaktadır. Bu durum aynı zamanda “gen
kaynaklarının” ve “biyolojik

Yapay Etkiler (İnsan Kaynaklı Etmenler) çeşitliliğin” yok olmasını ve diğer
İnsan kaynaklı ve daha çok sosyo-ekonomik olan etmenler arazilerin bütün ekosistemlerin dengelerinin
yeteneklerine uygun kullanılmaması, yanlış toprak işleme, ormanların bozulmasını kolaylaştırırken insan
tahrip edilmesi ve orman arazisi nitelikli arazilerin tarım arazileri haline kaynaklı diğer etkiler; turizm ve

dönüştürülmesi; çayır-meraların düzensiz, kontrolsüz ve ağır bir biçimde rekreaktif faaliyetler, tarım ve
otlatılması vb. nedenlerdir. İnsan kaynaklı etmenler, erozyona neden hayvancılık, yapılaşma baskısı
olan doğal etmenlerin toprakları tahrip etme hızını ve gücünü arttırması ve bölgeye yönelik projelerdir
bakımından son derece önemlidir. (Karaer, 2013). Samsun /Ladik